Thiên nhiên là Mẹ muôn loài. Triết lý giản đơn và muôn thưở đó nhắc nhở con người “Thiện trong tư duy - Chân trong hành vi và Mỹ trong quan hệ bằng hữu mà tạo hóa ban phát công bằng cho mỗi sinh linh”.

Gần hai trăm năm qua, đặc biệt là sau đại chiến thế giới thứ hai, không hiểu vô tình hay hữu ý, loài người, với cuộc chạy đua không biết điểm dừng ngày càng khốc liệt của công nghệ, đã và đang lạm dụng thiên nhiên, cưỡng ép thiên nhiên phải phục tùng vì lòng tham muốn và ý chí chủ quan của con người.

Ở Việt Nam, Đại thi hào Nguyễn Du có câu: “Cho hay muôn sự tại Trời; Trời kia đã bắt làm người có thân; Bắt phong trần phải phong trần; Cho thanh cao mới được phần thanh cao”!. Đấng Trời Đất thanh cao và quyền uy tối thượng đó đã và đang trở nên ngày càng nổi giận trước những ứng xử thiếu tôn trọng của con người.

 

Viện Nghiên cứu Sinh thái Chính sách Xã hội cùng các tiền thân của nó như TEW - CHESH - CIRD và mạng lưới nông dân MECO-ECOTRA đã và đang chuyên tâm nghiên cứu thiên chức, các hệ giá trị và thực chứng quan hệ bằng hữu giữa con người và hệ tự nhiên trên từng vùng sinh thái cảnh quan thuộc các lưu vực thượng nguồn của lưu vực Mêkông. Tất cả những vùng thượng nguồn Mêkông là nơi sinh ra, lớn lên và nuôi dưỡng các giá trị tự nhiên, bản sắc, văn hóa, luật tục, thiết chế của các tộc người thiểu số. Và cũng chính các cộng đồng dân tộc thiểu số vùng cao, vùng thượng nguồn đã và đang ngày đêm lặng lẽ, âm thầm cầu nguyện trước thiên hồn Mẹ hiền Thiên nhiên, cố gắng giữ gìn các hệ giá trị tự nhiên nhằm duy trì và đảm bảo cho sự sinh trưởng và phát triển của các thế hệ mai sau theo suốt quá trình tiến hóa.

SPERI đặt chân lý 'Nuôi dưỡng đất' và hướng tới 'Phụng dưỡng Thiên nhiên'. Chúng tôi tự hào với triết lý sống này và đang lan tỏa từ tâm thức đến các hành vi biểu hiện trong cuộc sống hàng ngày của các cán bộ công nhân viên trong Viện, cũng như của đội ngũ các em học sinh, sinh viên thanh niên người dân tộc thiểu số - đội ngũ kế cận trẻ của Viện.

‘Phụng dưỡng Thiên nhiên là một niềm tin và hệ thống hành vi truyền thống, thánh thiện và văn minh trong quan hệ bằng hữu giữa con người với Tự nhiên. Chúng ta có thể cảm nhận chuỗi hành vi thánh thiện đó thông qua cuộc sống hàng ngày của các dân tộc thiểu số bản địa[1] lưu vực sông Mêkông. Phụng dưỡng Thiên nhiên là một tín ngưỡng của các dân tộc thiểu số bản địa cần được nhìn nhận và hiểu công bằng như bao tín ngưỡng khác’.

Trần thị Lành 1992