‘Đất Bó Ngôi tốt hơn Ba Vì, tại sao người dân Ba Vì vẫn trồng được? Không có đất nào xấu, mà chỉ có con người chưa ứng xử tốt với đất’ - đó là cảm nhận của bà Vi Thị Doong, dân tộc Xinh Mun, bản Bó Ngôi, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La sau lần đến thăm mô hình canh tác trên đất dốc của gia đình ông Dương Kinh Nhân - dân tộc Dzao, thôn Yên Sơn, xã Ba Vì, huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội) năm 1994.
Các mô hình nông nghiệp sinh thái trong MECO-ECOTRA đã và đang phát triển trên cơ sở đảm bảo tín ngưỡng trong quản lý và sử dụng các dạng tài nguyên, như thờ thần nước (phi nam), thần đất (phi din), thần rừng (phi pà), thần linh (phi sua). Những mô hình đó tôn trọng, kế thừa và lồng ghép hệ thống canh tác truyền thống, tri thức địa phương và những đặc thù sinh thái. Thông qua quá trình triển khai, các chủ mô hình học hỏi và ứng dụng các mối quan hệ tương hỗ và chu trình vật chất tự nhiên mang tính qui luật, đảm bảo 5 bản chất của hệ tự nhiên.
a. Bản chất hệ thống
b. Bản chất đặc thù
c. Bản chất đa dạng
d. Bản chất tương tác
e. Bản chất thích nghi
Những thử nghiệm ứng dụng trong nhiều năm qua thực hiện bởi chủ mô hình trong mạng lưới MECO-ECOTRA đảm bảo các nguyên tắc, như:
-
Kế thừa và phát huy giá trị niềm tin, thiết chế - cấu trúc truyền thống từ các cộng đồng và tộc người trên từng hệ sinh thái đặc trưng.
-
Duy trì bản chất đa dạng sinh học của hệ sinh thái trong một trang trại thông qua cơ cấu đa cây trồng và vật nuôi.
-
Duy trì, nuôi dưỡng và nâng cao độ màu mỡ của đất thông qua dây chuyền tương tác giữa Rừng - Vườn - Ao - Chuồng và các qui trình sinh thái như phân ủ compost - tấp tủ - cải tạo đất chống xói mòn, xen canh - luân khoảnh và gối vụ…
-
Các hợp phần có mối liên hệ, tương hỗ lẫn nhau, ứng dựng các khuôn mẫu từ tự nhiên.
-
Tận dụng tối đa các nguồn dinh dưỡng, nguồn năng lượng từ tự nhiên và tạo cơ hội thu hút mọi nguồn lực tại chỗ.
-
Ứng dụng các giải pháp công nghệ phù hợp mới, được phát triển dựa trên sự hiểu biết về kiến thức bản địa, các nguyên lý của hệ sinh thái, và được khảo nghiệm tại các vùng sinh thái cụ thể.
-
Tạo việc làm ổn và thu nhập ổn định cho nông hộ.